تعیین الگوی همدیدی بارش های شدید و حدّی پاییزه در سواحل جنوبی دریای خزر

Authors

عباس مفیدی

آذر زرّین

غلامرضا جانباز قبادی

abstract

ه منظور تعیین الگوی همدیدی بارش های شدید و حدّی در سواحل جنوبی دریای خزر، با استفاده از آمار 8 ایستگاه سینوپتیک، ویژگی های بارش منطقه خزری مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به آستانه های درصدی، روزهای دارای بارش شدید و حدّی برای همه فصول سال در یک دوره 10 ساله (2003-1994) استخراج شد. در ادامه با توجه به تمرکز بیش از 75 درصد از روزهای بارش شدید در فصل پاییز، آستانه %10 از مقدار بارش فصل پاییز(8/52 میلی متر) در نظر گرفته شد و در نهایت 28 روز بارش شدید در دوره 10 ساله تعیین شد. به منظور تعیین الگوی همدیدی بارش های شدید، داده های مربوط به فشار، نم ویژه، سرعت قائم (اُمگا)، مؤلفه باد مداری (u) و نصف النهاری (v) در ترازهای متفاوت، به صورت 6 ساعته و روزانه و تابش طول موج بلند خروجی (olr) به صورت روزانه از ncep/ncar از دو روز قبل از بارش تهیه شد و مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که بارش های شدید و حدّی سواحل جنوبی دریای خزر در سه الگوی همدیدی اصلی شامل الگوی پرفشار، کم فشار و زوجی جا می گیرد. از 28 روز بارش شدید، 16 روز آن (%57.2) نتیجه استقرار الگوی پرفشار و تاوایی منفی ناشی از نفوذ زبانه پرفشار در سواحل جنوبی دریای خزر و در مقابل فقط 6 روز آن دارای الگوی کم فشار (%21.4) است. الگوی زوجی که شامل استقرار مرکز پرفشاری در غرب-شمال غرب دریای خزر و مرکز کم فشاری در جانب شرقی آن است، 6 روز بارش شدید (%21.4) را دربرمی گیرد. در این الگو، نیمه جنوبی دریای خزر عمدتاً تحت تأثیر گردش واچرخندی دارای تاوایی منفی است اما بارش حاصله ناشی از همگرایی جریان های چرخندی و واچرخندی روی دریای خزر است. در دو الگوی پرفشار و زوجی وقوع همرفت به صورت محلی در انتهای جنوبی دریای خزر سازوکار اصلی بارش ها بوده، در حالی که در الگوی کم فشار، استقرار سامانه کم فشار دینامیکی، سازوکار اصلی وقوع بارش است. در عین حال حداکثر صعود هوا (بیشترین میزان اُمگای منفی) در دو الگوی پرفشار و زوجی در ترازهای تحتانی وردسپهر و در زیر تراز 800 هکتوپاسکال و در الگوی کم فشار در لایه ضخیمی در ترازهای میانی به وقوع می پیوندد. یافته ها بیانگر آن است که استقرار مرکز پرفشاری بر غرب دریای خزر و وجود تاوایی منفی روی دریا در ترازهای تحتانی جو همراه با جریان های شدید و غالب شمالی- جنوبی، از عوامل اصلی ایجاد بارش های شدید و حدّی پاییزه در همه الگوهای همدیدی بارش زای خزری محسوب می شود.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

تعیین الگوی همدیدی بارش‌های شدید و حدّی پاییزه در سواحل جنوبی دریای خزر

ه منظور تعیین الگوی همدیدی بارش‌‌های شدید و حدّی در سواحل جنوبی دریای خزر، با استفاده از آمار 8 ایستگاه سینوپتیک، ویژگی‌های بارش منطقه خزری مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به آستانه‌های درصدی، روزهای دارای بارش شدید و حدّی برای همه فصول سال در یک دوره 10 ساله (2003-1994) استخراج شد. در ادامه با توجه به تمرکز بیش از 75 درصد از روزهای بارش شدید در فصل پاییز، آستانه %10 از مقدار بارش فصل پاییز(8/52 می...

full text

نقش الگوهای فشار در بارش های سواحل جنوبی دریای خزر

مطالعۀ بارندگی به عنوان یک عنصر بسیار مهم آب و هوایی و رکن اصلی در مطالعات بیلان آب اساس برنامه ریزی های منابع طبیعی هر کشوری را تشکیل می دهد. بدین جهت در این تحقیق به منظور شناسایی نقش الگوهای فشار در بارش های سواحل جنوبی دریای خزر بارش روزانه ایستگاه های سینوپتیک و کلیماتولوژی سواحل جنوبی دریای خزر در دورۀ آماری 2003-1986 به صورت کنترل کیفیت شده از سازمان هواشناسی کشور تهیه شد. کل منطقه بر اس...

full text

شناسایی الگوهای همدید بارش های شدید زمستانه در سواحل جنوبی دریای خزر

به منظور شناسایی الگوهای همدیدی حاکم در زمان وقوع بارش های شدید زمستانه در منطقه خزری، با استفاده از داده های بارش 8 ایستگاه سینوپتیک سواحل جنوبی دریای خزر، روزهای بارش شدید زمستانه برای یکدوره 10 ساله(2003-1994)استخراج گردید. سپس جهت تعیین الگوی همدیدی بارش ها، داده های شبکه بندی شده فشار، نم ویژه، سرعت قائم، مؤلفه باد مداری( u ) و باد نصف النهاری( v ) برای ترازهای متفاوت و در حدفاصل های زمانی...

full text

نقش الگوهای فشار در بارش های سواحل جنوبی دریای خزر

full text

شناسایی الگوهای همدید بارش های شدید تابستانه در سواحل جنوبی دریای خزر

در تحقیق حاضر تلاش شد در چارچوب روش محیطی به گردشی، الگوهای همدید ایجادکننده بارش های شدید تابستانه در سواحل جنوبی دریای خزر شناسایی شود. بدین منظور با استفاده از آمار بارش روزانه 40 ایستگاه سینوپتیک و کلیماتولوژی منطقه برای دوره 20 ساله 1991 تا 2010 و به وسیله روش صدک، 29 روز دارای بارش بیش از 15 میلی متر که حداقل در 30 درصد ایستگاه های منطقه رخ داده بودند بهعنوان روز دارای بارش شدید شناسایی...

full text

نقش الگوی پیوند از دور جو بالای دریای شمال- مازندران در تغییرات زمانی بارش سواحل جنوبی دریای خزر

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title:

فیزیک زمین و فضا

Publisher: موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران

ISSN 8647-1025

volume 34

issue 1 2008

Keywords

سواحل جنوبی دریای خزر بارش شدید بارش حدّی الگوی همدیدی تاوایی منفی سرعت قائم

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com